(Tuoitrethudo.vn)  Đa phần các gia đình đều mong muốn con em mình thi đỗ đại học. Không ít em trình độ học vấn kém vẫn cố gắng thi đại học hoặc lựa chọn ngành nghề theo trào lưu và mong muốn của gia đình. Chính điều này đã dẫn đến tình trạng “thừa thầy thiếu thợ” trong khi tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp ĐH thất nghiệp rất cao.

Đại học không phải con đường duy nhất

Theo thông tin từ Tổng cục Thống kê, trong quý I-2014, cả nước có 900.000 người thất nghiệp, trong đó có tới 72.000 cử nhân, thạc sĩ. Nhóm thanh niên từ 20-24 tuổi tốt nghiệp cao đẳng và đại học trở lên (sinh viên mới ra trường) có tỉ lệ thất nghiệp rất cao, lên tới 20,75%.  

Lí giải một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thất nghiệp của nhiều cử nhân, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đánh giá chất lượng đào tạo trong các trường ĐH, CĐ chưa cao nên lao động mới tốt nghiệp đa số không đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng của các cơ quan, doanh nghiệp. Mặt khác, sự chuyển dịch mô hình, cơ cấu kinh tế khiến cho cung và cầu trong lao động thay đổi, trong khi các ngành đào tạo trong nhà trường chưa bắt kịp được xu thế sử dụng lao động của doanh nghiệp.

Trong cuộc sống hiện nay, nhiều người có bằng đại học vẫn không kiếm được việc làm đúng chuyên môn, thất nghiệp, làm trái nghề, trái ngành… Nhiều người chỉ cần có tay nghề vững chắc mà ổn định cuộc sống, thậm chí không ít người thành công và nổi tiếng ở nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó có cả lĩnh vực khoa học.

Không ít trường hợp thí sinh và phụ huynh không giải tỏa được tình thế khó khăn, xem chuyện thi trượt như một thảm họa. Họ cố gắng đăng kí học ở những trường cao đẳng hoặc các ĐH dân lập, thậm chí du học. Những trường ĐH, cao đẳng có điểm tuyển sinh “đầu vào” thấp nhưng chất lượng đào tạo chưa cao sẽ khó đáp ứng nhu cầu tuyển dụng lao động sau này.

Nếu các sĩ tỉ vào học những ngành không đúng sở thích năng lực tại những trường đại học nhàng nhàng bậc trung trong những ngành xã hội không thật sự cần hoặc dư thừa. Sau 4 năm học, bản thân các sinh viên đó không tìm kiếm được việc làm và trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Học nghề dễ xin việc, thu nhập cao

Ở nước ta hiện nay, chuyện thừa thầy thiếu thợ vẫn là vấn đề xã hội cần quan tâm, số người có bằng đại học ra trường ngày càng đông, trong khi đó không ít ngành nghề quan trọng cần công nhân kĩ thuật lại đang thiếu hụt trầm trọng.

TS. Đàm Quang Minh, Giám đốc Điều hành Hệ thống trường Cao đẳng nghề Việt Mỹ - American Polytechnic College và Broward College Việt Nam cho biết việc sinh viên ra trường thất nghiệp có nhiều nguyên nhân như: Chọn sai ngành nghề, các trường đào tạo chất lượng kém, tiêu cực trong học tập dẫn đến chất lượng giảm sút và cả thiếu quyết tâm, nghiêm túc của người học.

Sĩ tử trượt đại học vẫn cần chọn cho mình con đường phát triển năng lực và xây dựng tương lai cho mình một cách phù hợp. Hãy xem mình thích hợp với ngành nghề gì và theo học những chương trình đào tạo thực chất, ngắn gọn để đảm bảo tay nghề làm việc. Hiện nay, sinh viên tốt nghiệp các trường nghề có tỉ lệ có việc làm rất cao và mức thu nhập khởi điểm cũng cao hơn sinh viên cao đẳng và gần bằng đại học chính quy.

Học nghề - cánh cửa cho sĩ tử trượt đại học 

Ngoài việc dễ dàng nhận được việc làm ngay sau khi tốt nghiệp với mức thu nhập tương đối (từ 6 - 9 triệu đồng/tháng) thì với những học sinh đi theo con đường học nghề vẫn có cơ hội khẳng định mình ở các bậc học cao hơn như CĐ và ĐH, thậm chí là đi học liên thông ở nước ngoài...

Dự báo nhu cầu nhân lực cho thấy xã hội cần nhiều “thợ” lành nghề. Theo nhu cầu thị trường, hễ ngành nghề nào cần nhân lực, tốc độ tăng trưởng mạnh thì chắc chắn thu nhập sẽ cao. Nhiều học sinh đi lên từ trung cấp, sau vài năm ra trường đã có thu nhập tính bằng nghìn USD.

Nếu không đủ năng lực, các em học sinh có thể học trung cấp hay cao đẳng, hoặc theo học tại các trường dạy nghề hoặc các trung tâm dạy nghề uy tín. Chỉ cần các em có khả năng làm được việc và yêu thích công việc đó thì dù học ở đâu, bậc học nào cũng không là vấn đề. Thực tế cho thấy, rất nhiều người đã tạo dựng sự nghiệp mà không có một tấm bằng nào trong tay, quan trọng là sáng suốt lựa chọn ngành nghề phù hợp với bản thân, với nhu cầu nhân lực của xã hội. Học nghề gì dễ kiếm tiền?